موضوع :  تحقق دیپلماسی آموزشی (علم، فناوری و مهارتی) در واحدهای بین‌الملل مراکز  آموزش عالی علمی - کاربردی

گردآوری، تهیه و تدوین

محمد رضا مجمع

مجموعه فعالیت های مجمع

موسسه علوم کاربردی افق

مرکز آموزش عالی علمی – کاربردی افق

پیشنهاد برنامه جامع دیپلماسی آموزشی (علم، فناوری و مهارتی)

در واحدهای بین‌الملل مراکز  آموزش عالی علمی - کاربردی

با دو رویکرد:

1-     آموزش در مرحله اول به زبان‌های خارجی و در مرحله دوم به زبان فارسی

2-     آموزش ترکیبی (دروس نظری مجازی و دروس عملی حضوری)

بخش اول

تحقق قوانین، سیاست‌های کلی نظام و اسناد بالادستی

1-    آرمان های "سند چشم انداز 20 ساله نظام جمهوری اسلامی در افق 1404" هجری شمسی-

2-    "قانون اساسی جمهوری اسلامی و سیاست های اشتغال" - فصل چهارم (اقتصاد وامور مالی) - اصل چهل و سوم، بندهای 1 تا 9 حمایت از کار و مشارکت های اجتماعی سرمایه ایرانی

3-    قانون اساسی جمهوری اسلامی "اصل چهل و چهارم قانون اساسی"

4-    تحقق اسناد و مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی

5-    سیاست های کلی نظام برای "رشد و توسعه علمی و تحقیقاتی کشور در بخش آموزش عالی و مراکز تحقیقاتی" مصوبه مورخ 15/12/1383 مجمع تشخیص مصلحت نظام.تحقق بندهای 1-5، 1-6، 2-3، 2-4، 2-5، 3-5

6-    تحقق "نهضت تولید علم و جنبش نرم افزاری" در زمینه‌های آموزشی، علمی، پژوهشی و تحقیقاتی

7-    سیاست های کلی"اشتغال" که در تاریخ 28/04/1390 ابلاغ گرده است و تحقق بندهای 1-2-3-5 -6- 8-11

-ترویج و تقویت فرهنگ کار، تولید، کارآفرینی و استفاده از تولیدات داخلی به عنوان ارزش اسلامی و ملی با بهره گیری از نظام آموزشی و تبلیغی کشور.

- آموزش نیروی انسانی متخصص، ماهر و کارآمد متناسب با نیازهای بازار کار (فعلی و آتی) و ارتقاء توان کارآفرینی با مسؤولیت نظام آموزشی کشور (آموزش و پرورش، آموزش فنی و حرفه ای و آموزش عالی) و توأم کردن آموزش و مهارت و جلب همکاری بنگاه های اقتصادی جهت استفاده از ظرفیت آنها.

-ایجاد فرصت های شغلی پایدار با تأکید بر استفاده از توسعه فناوری و اقتصاد دانش بنیان و آینده نگری نسبت به تحولات آنها در سطح ملی و جهانی.)

-ایجاد نظام جامع اطلاعات بازار کار.

- بهبود محیط کسب و کار و ارتقاء شاخص های آن (محیط سیاسی، فرهنگی و قضایی و محیط اقتصاد کلان، بازار کار، مالیات ها و زیر ساخت ها) و حمایت از بخش های خصوصی و تعاونی و رقابت از راه اصلاح قوانین، مقررات و رویه های ذیربط در چهارچوب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.)

- جذب فناوری، سرمایه و منابع مالی، مبادله نیروی کار و دسترسی به بازارهای خارجی کالا و خدمات از طریق تعامل مؤثر و سازنده با کشورها، سازمان ها و ترتیبات منطقه ای و جهانی"

8-    تحقق ماده‌های 64-65-66 لایحه برنامه ششم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی مصوب مجلس شورای اسلامی

9-    "ماده 70 قانون برنامه 5 ساله پنجم"درخصوص تک پنجره نمودن کارهای اجرایی دولتی و مشارکت بخش خصوصی

10-                        "ماده 24 قانون مدیریت خدمات کشوری" در خصوص واگذاری امور تصدی‌گری به بخش خصوصی مصوب 08/07/1386.

11-                        ماده2 و 3 "قانون بهبود فضای(مستمرمحیط)کسب وکار" در خصوص مشورت با بخش خصوصی، تشکل‌های اقتصادی، کارفرمایی و کارگری برای تهیه‌ی آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها و ...

12-                        سیاست های کلی نظام جمهوی اسلامی ایران در مورد "امنیت اقتصادی" مصوب مورخ 23/10/1377 .تحقق بندهای 1-3-6

13-                        سياست‌های كلی "نظام اداری" که در تاریخ 01/02/1389ابلاغ گردیده است و به خصوص تحقق بندهای7-19-20-22-23-24 به خصوص بند 9 آن (زمينه سازي براي جذب و استفاده از ظرفيت هاي مردمي در نظام اداري) در حوزه تصدی گری توسط بخش غیر دولتی و ارایه زمان‌بندي مشخص براي عملياتي شدن آن

14-                        سیاست های کلی "تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی" تحقق بندهای 2-3-9-12-16-20

15-    سیاست‌های کلی"اقتصاد مقاومتی" بر اساس بند یک اصل 110 قانون اساسی که در تاریخ 29/11/1392ابلاغ نموده اند.تحقق بندهای 1-2-5-12-16-19-20-21-22

16-                        سیاست های کلی نظام در بخش "تشویق سرمایه گذاری" مصوبه مورخ 08/09/1382 مجمع تشخیص مصلحت نظام، تحقق بندهای 1-2-5-6-8-10-11

17-                        نظر مشورتی نهایی درباره سیاست های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران در بخش "مشارکت اجتماعی" مورخ 15/12/1379 . تحقق بندهای 2-3-5-10

18-                        سیاست‌های کلی"سلامت" بر اساس بند یک اصل 110 قانون اساسی که در تاریخ 18/01/1393ابلاغ نموده اند. تحقق بندهای 1-2-3-4-8-11-12-13-14

19-                        دست‌یابی به اهداف تعیین شده در برنامه های توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی

بخش دوم

اهداف دیپلماسی آموزشی

(علم، فناوری و مهارتی)

دلایل توجیهی

1- روش های اجرای طرح

2- دلایل علمی – آموزشی  اجرای طرح

3-    دلایل فرهنگی اجرای طرح

4 - دلایل فنی و اقتصادی اجرای طرح

بخش سوم

کلیات اقدام‌های بین‌المللی

بخش چهارم

فهرست کشورهای هدف منطقه و جهان

 برای جذب و تبادل دانشجو

بر اساس اقدام‌های بین‌المللی 

1-          کشورهای فارسی زبان

ویژگی‌ها

1-    کشورهای فارسی‌زبان یا کشورهای پارسی‌زبان کشورهایی هستند که در آن‌ها زبان فارسی، زبان رسمی تلقی می‌شود یا در کنار زبانی دیگر، یکی از زبان‌های رسمی است.

2-    در حال حاضر، زبان فارسی در کشورهای ایران، افغانستان و تاجیکستان زبان رسمی محسوب می‌شود. نام رسمی این زبان در این ۳ کشور به‌ترتیب فارسی (پارسی)، دری و تاجیکی است.

3-    افزون بر این، فارسی در ازبکستان زبان اقلیت بزرگی از کشور است.

4-    فارسی دارای بیش از ۷۰ میلیون گویشور بومی در سراسر جهان است.

5-     که این تعداد با در نظر گرفتن گویشوران زبان دوم در کل به ۱۲۰ میلیون نفر می‌رسد.

6-    این زبان در ۲۹ کشور در سراسر جهان گفتگو می‌شود و از این نظر در رتبه ششم جهان قرار دارد.
افغانستان

1-    فارسی رایج‌ترین زبان در افغانستان و زبان مادری بیش از ۱۶ میلیون نفر (۴۸–۵۲٪) از مردم این کشور است.

2-    به دلیل اینکه فارسی زبان میانجی افغانستان نیز به‌شمار می‌رود، در کل بیش از ۲۰ میلیون نفر یا ۸۰٪ از باشندگان این کشور بدان تسلط دارند.

3-    تاجیک‌ها، هزاره‌ها و ایماق‌ها گویشوران بومی فارسی در افغانستان هستند.

4-    بیشتر فارسی‌زبانان افغانستان در نیمه شمالی کشور زندگی می‌کنند. فارسی‌زبان بیشینه مردم ولایت‌های بدخشان، تخار، کاپیسا، بلخ، جوزجان، پروان، کابل، بغلان، پنجشیر، کندز، سمنگان، بامیان، سرپل، دایکندی، غزنی، بادغیس، غور، فراه و هرات به‌شمار می‌رود. اقلیت‌های بزرگ فارسی‌زبان نیز در ولایت‌های لغمان، ننگرهار، پکتیا، پکتیکا، اروزگان، جوزجان، قندهار، فاریاب، زابل، کنر، نیمروز، هلمند، لوگر و میدان وردک این کشور یافت می‌شوند.

5-    فارسی در کنار پشتو یکی از دو زبان رسمی افغانستان است.

6-    در سال ۱۳۴۳ خورشیدی برای ایجاد هویت ملی مستقل از ایرانیان، نام زبان «فارسی» در قانون اساسی افغانستان به «دری» تغییر یافت.

7-    با این وجود بیشتر فارسی‌زبانان این کشور هنوز هم نام زبان خویش را فارسی خوانده و به‌کارگیری نام دری را حاصل تلاش پشتون‌ها برای دور کردن آن‌ها از جهان فارسی‌زبان می‌دانند.

تاجیکستان

1-    تاجیکستان فارسی‌زبان ملی و رسمی تاجیکستان است که به الفبای سیریلیک تاجیکی نوشته می‌شود.

2-    فارسی‌زبان مادری نزدیک به ۷٫۵ میلیون نفر یا ۸۴٫۳٪ از شهروندان این کشور است.

3-    شهرهای بزرگ تاجیکستان شامل دوشنبه (پایتخت)، خجند، کولاب، پنجکنت، باختر، خاروغ و استروشن همگی فارسی‌زبانند.

4-    فارسی در تاجیکستان تا دهه‌ی ۱۹۲۰ میلادی همانند سایر کشورهای فارسی‌زبان به الفبای فارسی نوشته می‌شد.

5-    پس از رخداد انقلاب اکتبر در تاجیکستان گونه‌ای از الفبای لاتین برای نوشتن فارسی معرفی شد که در آوریل ۱۹۲۸، رسماً جای خط فارسی را گرفت. الفبای سیریلیک تاجیکی نیز در اواخر دهه‌ی ۱۹۳۰ میلادی در جمهوری شوروی سوسیالیستی تاجیکستان رواج یافت و جایگزین الفبای پیشین لاتین شد. پس از سال ۱۹۳۹ میلادی، انتشار آثار به خط فارسی ممنوع اعلام شد.

6-    در سال ۱۹۸۹ میلادی، با رشد ملی‌گرایی در میان تاجیک‌ها، قانونی تصویب شد که طبق آن «فارسی تاجیکی» به‌عنوان زبان رسمی تاجیکستان اعلام شد.

7-    قانون یادشده افزون بر این، تاجیکی را برابر با فارسی در نظر گرفت و خواستار بازگشت دوباره به الفبای فارسی شد.

8-    در سال ۱۹۹۹ میلادی، واژه‌ی «فارسی» از عنوان رسمی زبان کشور تاجیکستان حذف شد و زبان رسمی این کشور «تاجیکی» نام گرفت.

ازبکستان

1-    بر پایه آمار رسمی ازبکستان تاجیک‌ها ۵٪ از جمعیت کل این کشور را شامل می‌شوند.

2-     اما آمارهای غیررسمی شمار تاجیکان این کشور را میان ۱۰ تا ۱۲ میلیون نفر یا ۳۰ تا ۴۰ درصد از جمعیت کل کشور برآورد می‌کند.

3-    فارسی‌زبانان در ازبکستان بیشتر در دو شهر سمرقند و بخارا و ولایت سرخان‌دریا سکونت دارند؛ هرچند در دیگر مناطق ولایت‌های سمرقند و بخارا و همچنین ولایت‌های قشقه‌دریا، نمنگان، فرغانه و سیردریا نیز به‌طور پراکنده یافت می‌شوند. ریچارد فولتس در برآوردی در سال ۱۹۹۶ زبان ۷۰٪ از اهالی سمرقند و ۹۰٪ از اهالی بخارا را فارسی اعلام کرده‌است.

4-    افزون بر سمرقند و بخارا، گروه‌های بزرگ فارسی‌زبان در کاسانسای، چوست، رشتان و ساخ در دره فرغانه، همچنین بورچ‌ملا، آهنگران و باغستان در ولایت تاشکند و افزون بر آن شهرسبز، ترمذ، نخشب، نوایی، کتاب و دره‌های رودهای کافرنهان و چغان‌رود می‌زیند.

جوامع مهاجر

1-    فارسی به واسطه افزایش مهاجرت‌ها در قرن اخیر به کشورهای دیگر نیز راه یافته‌است.

2-     بزرگ‌ترین جوامع غیربومی فارسی‌زبان در آمریکا (۲ میلیون)، است

3-    روسیه (۱ میلیون؛ عمدتاً تاجیک)،

4-    ترکیه (۸۰۰ هزار)،

5-    امارات (۸۰۰ هزار)،

6-    عراق (۵۰۰ هزار)،

7-    قطر (۲۸۰ هزار)،

8-    کانادا (۲۵۰ هزار)،

9-    عربستان (۲۴۰ هزار)،

10-                        آلمان (۱۲۵ هزار)،

11-                        استرالیا (۱۱۰ هزار)

 ساکن هستند.

2-           کشورهای همسایه منطقه

3-          کشورهای عربی

4-          کشورهای مشترک المنافع و آسیای مرکزی (میانه)

5-           کشورهای آسیایی

6-           کشورهای اروپایی

7-          کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس

8-          کشورهای آفریقایی

9-          کشورهای آمریکای لاتین

10- جذب دانشجو از کشورهای خارجی  بخصوص بانوان مسلمان

11- جذب دانشجویان زرتشتی در هند و سایر کشورها

بخش پنجم

فهرست زبان‌های قابل اجرا

 بر اساس اقدام‌های بین‌المللی 

بخش ششم

"  نظام جامع ملی جذب و تربیت استادان، مدرسان و مربیان  حوزه‌های علم، فناوری و مهارتی

بارویکرد تمدن سازی در کشور"

1-    اهداف کلی اجرای طرح

1-      تحقق "اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی"

2-      تحقق "کار و تولید ملی و حمایت از سرمایه ایرانی "

3-      تحقق و اجرایی نمودن سياست‌هاي كلي نظام اداري در تاریخ 31/01/1389

4-      تحقق و اجرایی نمودن سیاست های کلی اشتغال در تاریخ 28/04/1390

5-      برنامه ریزی برای طراحی و تدوین رشته ها به صورت تخصصی در کلیه‌ی مقاطع برای مدرسان

6-      مدیریت و نظارت بر مدرسان و مربیان رشته های مصوب

7-     افزایش نظارت عالیه

8-     "ساماندهی ، سازماندهی و هماهنگی بین شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و نظارت تخصصی "

9-       تحقق آرمان های سند چشم انداز 20 ساله نظام جمهوری اسلامی

10-  اجرای اصل 44 قانون اساسی

11-  تحقق رویکرد فرهنگی دولت محترم یازدهم

12-  دستیابی به اهداف تعیین شده در برنامه ششم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی

13-     زمينه سازي براي جذب و استفاده از ظرفيت هاي مردمي در نظام اداري

14-  انجام امور اجرایی توسط تشکل های مردم نهاد و غیر دولتی

15-  استفاده بهینه از امکانات نرم افزاری و سخت افزاری و ظرفیت های بخش غیر دولتی

16-  ارتقای سطح کمی و کیفی مدرسان و مربیان رشته های مصوب به صورت تخصصی

17-  یکسان سازی دانش و مهارت تدریس مدرسان و مربیان بر اساس اهداف

18-  اطمینان از انتقال دانش و مهارت رشته های مصوب  از طرف مدرسان به دانشجویان

19-  توسعه پایدار در امر آموزش در سطح کشور

20-  توسعه و گسترش رشته های مصوب  بصورت تخصصی و علمی – کاربردی در نظام آموزش عالی کشور در مقاطع تحصیلی دکترا، کارشناسی ارشد ، کارشناسی و کاردانی

21-  همکاری و انتقال دانش از متخصصان و پیشکسوتان رشته های مصوب  در امر آموزش

22-  استفاده بهینه از امکانات نرم افزاری و سخت افزاری و ظرفیت های بخش غیر دولتی و دولتی در امر آموزش

23-  کارآفرینی و اشتغال زایی در حوزه های شغلی در گروه های آموزشی

2-مراحل طرح جذب مدرسان

بخش هفتم

پیشنهاد روش اجرایی و عملیاتی طرح

1-     روش های برگزاری دوره ها ، رشته ها و دروس در دانشگاه

2-     طبقه بندی دروس برای برگزاری به روش های فوق

3-      ارزشیابی ( ارزیابی -آزمون جامع (پایانی یا نهایی)

الف - نحوه ارزشیابی (ارزيابي - آزمون جامع)

ب - مواد و  منابع آزمون جامع رشته

4-      تعیین رشته های قابل اجرا و زبان قابل تدریس

5-      تعیین مدارک مورد تایید برای ادامه تحصیل دانشجویان خارجی